Ο ΦΕΛΛΟΣ ΚΙ Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΟΥ

Η παραλαβή του φλοιού

Από την στιγμή που ανακαλύφθηκε η χρήση του φελλού, για τον πωματισμό των εμφιαλωμένων κρασιών, έγινε ο βασιλιάς στην κατηγορία του. Στη συνείδηση μας έχει καθιερωθεί το δίδυμο κρασί-φελλός. Ακόμη κι ο ήχος κατά το άνοιγμα της φιάλης μας φέρνει ασυναίσθητα στο μυαλό την εικόνα του αγκιστρωμένου φελλού πάνω στο τιρμπουσόν. Όμως οι καιροί αλλάζουν , διάφοροι "εχθροί" του φελλού (συνθετικά πώματα, πώματα stelvin κ.α.) έκαναν την εμφάνιση τους κι έτσι ο θρόνος του απόλυτου κυρίαρχου απειλείται σοβαρά. Ο φελλός συλλέγεται από ένα είδος βελανιδιάς που ονομάζεται φελλόδρυος (quercus suber) και φύεται βασικά στην δυτική Μεσόγειο. Κύρια παραγωγική χώρα είναι η Πορτογαλία η οποία υπολογίζεται ότι διαθέτει περίπου 720.000 εκτάρια (1 εκτάριο = 10 στρέμματα) τα οποία παράγουν 180.000 τόνους φελλού ετησίως. Η ετήσια αυτή παραγωγή καλύπτει πάνω από το 50% της παγκόσμιας ζήτησης φελλού. Η φελλόδρυς ζει περίπου 200 χρόνια και για να δώσει το πρώτο πυκνό στρώμα φλοιού που θα χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή φελλού χρειάζεται να περάσουν 40 χρόνια. Μετά την πρώτη συγκομιδή απαιτούνται άλλα 9-12 χρόνια μέχρι την επόμενη. Η συγκομιδή γίνεται συνήθως το καλοκαιρί με ιδιαίτερη προσοχή έτσι ώστε να μην τραυματιστεί το δέντρο. Ακολουθεί παραμονή των φλοιών στο φυσικό τους περιβάλλον μέχρι να στεγνώσουν. Στη συνέχεια οδηγούνται στο εργοστάσιο, εκεί εμβαπτίζονται μέσα σε νερό που βράζει έως και 2 ώρες για να θανατωθούν οι μικροοργανισμοί και τα έντομα που ζούσαν εκεί. Ταυτόχρονα επέρχεται διόγκωση του φελλού και αύξηση της ελαστικότητας του. Πριν από το δεύτερο βράσιμο μεσολαβεί  ανάπαυση της πρώτης ύλης για περίπου δυο βδομάδες. Στη συνέχεια γίνεται ταξινόμηση των φύλλων με βάση την ποιότητα και το πάχος τους. Κατόπιν κόβονται σε λωρίδες και με την βοήθεια διατριτικής μηχανής προκύπτουν οι φελλοί. Ακολουθεί απολύμανση και λεύκανση των φελλών με υπεροξείδιο. Στο τέλος της διαδικασίας ξηραίνονται και επεξεργάζονται με πυρίτιο ή παραφίνη για να διευκολύνεται η έξοδος τους από το λαιμό της φιάλης. Όλοι οι φελλοί όμως δεν είναι της ίδιας ποιότητας και χωρίζονται σε 3 κύριες κατηγορίες :

• Στην πρώτη κατηγορία συγκαταλέγονται οι φελλοί που προέρχονται από την διαδικασία παραγωγής που περιγραφηκεκι είναι ποιοτικά οι καλύτεροι.
• Μία ενδιάμεση κατηγορία φελλού αποτελείται από σκόνη φελλού και κόλλα (όχι ότι καλύτερο για την ποιότητα του κρασιού) που όμως η κατασκευή του ολοκληρώνεται με την προσθήκη μιας λεπτής στρώσης φυσικού φελλού σε κάθε άκρη του πώματος. 
• Και στην τρίτη κατηγορία κατασκευάζονται φθηνοί φελλοί από πεπιεσμένα κομμάτια φελλού και βρίσκουν εφαρμογή σε κρασιά της σειράς.